Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo “bắt cóc online”

Thời gian gần đây, tình hình tội phạm lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội dưới hình thức “bắt cóc online” nhằm chiếm đoạt tài sản diễn ra rất phức tạp trên phạm vi cả nước. Các đối tượng thường sử dụng thủ đoạn tinh vi, có tổ chức, sử dụng công nghệ cao, khiến nhiều người dân hoang mang, mất cảnh giác, dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản, gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý nạn nhân.

Các đối tượng thực hiện hành vi “bắt cóc online”  thường sử dụng thủ đoạn tinh vi, có tổ chức, sử dụng công nghệ cao. Ảnh: Huyền Trang st

Tội phạm dùng thủ đoạn: gọi điện, gọi video call giả danh Công an sử dụng phần mềm zoom để khống chế, buộc nạn nhân tự dàn cảnh bị bắt cóc, quay video clip nhạy cảm. Sau đó gọi điện, gửi hình ảnh, video clip giả cho gia đình nói rằng người thân bị bắt cóc hoặc đang bị tạm giữ. Chúng dùng hình ảnh này để ép buộc phụ huynh, người thân chuyển tiền chuộc con, chuộc người thân.

Đối tượng nhắm đến: thường là là học sinh, sinh viên, người trẻ kém kỹ năng sống, ít va vấp xã hội, tâm lý yếu.

Các thủ đoạn được dàn dựn theo kịch bản như sau:

Cảnh báo các chiêu trò “Bắt cóc online”. Ảnh: Huyền Trang St

Giai đoạn 1: Tiếp cận nạn nhân

- Cho 1 số điện thoại lạ gọi điện nói nạn nhân vừa đặt món hàng hoặc trúng thưởng phần quà (có thể là chuyến du lịch, đối với học sinh, sinh viên thì thông báo trúng tuyển học Đại học ABC, có liên kết với trường quốc tế được đi du học…., thông báo trúng tuyển sẽ được gửi về cho gia đình) hoặc tùy đối tượng để lên kịch bản cho phù hợp…..

- Cho số điện thoại lạ gọi điện cho nạn nhân tự xưng là shipper giao hàng, thông báo nạn nhân cung cấp thông tin, địa chỉ để giao hàng (có thể nói nạn nhân kết bạn zalo để gọi và gửi định vị để giao hàng).

- Một lúc sau, dùng số điện thoại khác gọi đến nạn nhân, tự xưng là công an gọi điện qua Zalo và nói nạn nhân có liên quan đến đường dây tội phạm ma tuý và rửa tiền, hiện các đối tượng đã bắt được shipper giao hàng và thông qua công tác lấy lời khai, đối tượng shipper khai giao hàng cho nạn nhân nên các đối tượng yêu cầu nạn nhân hợp tác. Đồng thời, yêu cầu nạn nhân không được liên lạc với bất kỳ ai kể cả người thân gia đình, nếu để lộ lọt thông tin có thể phạt tù từ 5 -7 năm. Lúc này, nạn nhân sẽ nói không biết đối tượng shipper là ai, các đối tượng sẽ nói nạn nhân bị rò rỉ thông tin trên mạng và bị kẻ xấu sử dụng thông tin để phạm tội.

Giai đoạn 2: Khống chế, thao túng tâm lý nạn nhân

- Để nạn nhân tin tưởng, các đối tượng giả danh Công an còn gọi video cho nạn nhân thấy cảnh Hội trường trụ sở, bàn làm việc của các đối tượng mặc đồ Công an, đưa thẻ ngành giả để chứng minh là Công an và quay cảnh đang lấy lời khai đối tượng shipper bị bắt để nạn nhân hợp tác với các đối tượng.

- Khi nạn nhân bị dính bẫy, các đối tượng tiếp tục yêu cầu nạn nhân thuê một phòng nghỉ tại một địa điểm khác, tự nhốt mình trong phòng, không được liên lạc với bất kỳ ai để tránh lộ lọt thông tin và hợp tác với các đối tượng để phục vụ điều tra. Để tránh bị cơ quan điều tra và gia đình nạn nhân phát hiện, cách khoảng 2-3 giờ, chúng sẽ yêu cầu nạn nhân đổi nhà nghỉ hoặc khách sạn khác.

- Để giám sát, khống chế nạn nhân, các đối tượng yêu cầu nạn nhân cài đặt ứng dụng zoom, để tham gia cuộc họp của các đối tượng, giám sát nạn nhân qua zoom 24/24, yêu cầu nạn nhân không được liên lạc cho gia đình, bắt nạn nhân cung cấp tài khoản Facebook, zalo, tài khoản ngân hàng cho các đối tượng (giai đoạn này các đối tượng tạo áp lực liên tục, gọi liên tục, giám sát ngay cả lúc ngủ, khiến nạn nhân mệt mỏi, bị chi phối về tinh thần)

Giai đoạn 3: Điều khiển nạn nhân

- Các đối tượng bắt nạn nhân chứng minh trong sạch của bản thân bằng cách chuyển tiền cho các đối tượng để kiểm tra, trấn an nạn nhân khi kiểm tra xong sẽ trả lại. Nếu nạn nhân không có liền, sẽ bắt nạn nhân gọi điện về cho gia đình nói để chuyển tiền (ngụy trang lý do chuyển tiền) ví dụ: nếu là sinh viên thì nói gia đình chuyển tiền đóng học phí, hoặc về nhà tìm kiếm nơi cất tiền của cha mẹ để chuyển cho các đối tượng….

- Sau khi có tài khoản mạng xã hội zalo, facebook của nạn nhân, các đối tượng sẽ sử dụng thiết bị khác để đăng nhập, đồng bộ hóa dữ liệu, từ đó khai thác thông tin về gia đình, người thân của nạn nhân.

- Khi nạn nhân không còn chuyển thêm tiền cho các đối tượng, chúng bắt đầu bắt nạn nhân diễn cảnh ngồi trong góc phòng, tự trói tay chân hoặc cởi quần áo khỏa thân show trước phần mềm zoom cho các đối tượng xem (do đối tượng shipper khai trên người nạn nhân có hình xăm nên nạn nhân phải show ra để chứng minh không đúng)… Mục đích để thu thập hình ảnh nạn nhân để tạo áp lực cho gia đình.

Giai đoạn 4: Cưỡng đoạt tài sản

- Thông qua việc đồng bộ hóa dữ liệu cá nhân, các đối tượng có thông tin của gia đình nên sẽ dùng zalo của nạn nhân gọi zalo cho cha hoặc mẹ thông báo đã bắt cóc nạn nhân, yêu cầu gia đình phải đưa tiền chuộc, nếu không sẽ đưa qua Campuchia hoặc giết nạn nhân, các đối tượng sẽ gửi hình ảnh, video clip nhạy cảm của nạn nhân gửi cho gia đình, người thân, bạn bè trong danh bạ zalo để tạo áp lực. Nếu không đưa, sẽ phát tán lên mạng xã hội. Đồng thời các đối tượng sẽ gửi định vị của zalo qua cho gia đình để gia đình ngầm hiểu nạn nhân đang ở bên campuchia để tạo áp lực, khiến gia đình hoảng loạn.

- Nếu gia đình nạn nhân báo Công an, biết bị lộ, các đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân đổi chỗ thuê nhà nghỉ, hoặc nếu nạn dân dễ dẫn dụ, các đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân bắt xe di chuyển qua biên giới, sẽ có xe đợi sẵn để chở nạn nhân đi nhận dạng người bị bắt với lý do là Công an Việt Nam đã hợp tác với Công an Campuchia để làm việc. Nếu kịch bản này thành công, nạn nhân sẽ bị bắt cóc thật sự và bị đòi tiền chuộc.

Công an xã Nha Bích khuyến cáo mỗi người dân đang cư trú, sinh sống trên địa bàn cần thực hiện các nội dung sau:

1- Tuyên truyền cho người thân, đặc biệt là người cao tuổi và học sinh, sinh viên, về các chiêu trò lừa đảo công nghệ cao để nâng cao cảnh giác. 

2 - Khi gặp các đối tượng gọi điện tự xưng là Công an, thông báo có liên quan đến các đường dây tội phạm, chuyên án đang điều tra thì đề nghị người dân tuyệt đối không được tin theo, không hợp tác làm theo lời các đối tượng. Đồng thời gọi điện thoại báo ngay cho tổ Phòng chống tội phạm Công an xã Nha Bích (đ/c Trung tá Trương Tất Hiển – Phó trưởng Công an xã qua số điện thoại 0977173737). Các đơn vị Công an chỉ làm việc trực tiếp tại cơ quan hoặc có giấy mời, không làm việc qua điện thoại.

3 - Nếu bị đối tượng xưng là Công an gọi điện, trong bất kỳ trường hợp nào cũng phải thông báo với gia đình để biết tình trạng hiện tại và có cách xử lý. Trong mọi trường hợp khi gia đình gọi phải nghe máy.

4 - Nếu gặp người thân, bạn bè có biểu hiện lạ thường, nhờ chuyển tiền thì phải gọi điện hỏi rõ ràng, xác minh kỹ trước khi chuyển. Khi trở thành nạn nhân của bắt cóc “online” người thân và gia đình phải trình báo ngay Cơ quan Công an gần nhất để xử lý kịp thời.

5 - Chủ động tìm hiểu kiến thức an ninh mạng, cài đặt các ứng dụng bảo mật, xác thực hai lớp; Không chia sẻ thông tin cá nhân, hình ảnh riêng tư lên mạng xã hội công khai; Tích cực phối hợp với lực lượng Công an trong việc phát hiện, tố giác tội phạm mạng góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh, không tiếp tay, không lan truyền thông tin sai sự thật.

Tội phạm “bắt cóc online” là một hình thức lừa đảo công nghệ cao nguy hiểm, tinh vi, gây hậu quả nghiêm trọng. Mỗi người dân cần nâng cao cảnh giác, kiểm chứng thông tin, không hoảng loạn khi gặp tình huống bất ngờ. Hãy cùng lực lượng Công an và chính quyền địa phương chung tay bảo vệ an ninh mạng, bảo vệ tài sản và hạnh phúc của gia đình, xã hội.